Menu

Platte tonderzwam (Ganoderma lipsiense)

(c) Sjoerd Greydanus (1-3,7) en Tiny Groustra (4-6)

De platte tonderzwam is een houtzwam die verspreid door heel Friesland voorkomt, vaak op dode stobben, maar ook aan de voet van levende bomen. De platte tonderzwam infecteert bomen die verzwakt zijn via beschadigde wortels. De zwam groeit daarom vaak eerst onderaan de stam en leeft na het afsterven van de boom verder als saprofyt.

Vruchtlichamen van de platte tonderzwam hebben heel vaak een soort uitstulpingen of aanhangsels aan de onderkant: dit zijn tepelgallen. Deze kenmerkende gallen op de buisjeslaag van de platte tonderzwam worden veroorzaakt door de larven van de tonderzwambreedvoetvlieg (Agathomyia wankowiczii, een soort uit de familie van de breedvoetvliegen Platypezidae).

De tonderzwambreedvoetvlieg komt voor in het noorden van Azië en in Europa, inclusief Nederland. Breedvoetvliegen danken hun naam aan de platte achtervoetjes waarmee ze op clowneske wijze, snel en abrupt van richting veranderend, over bladeren lopen.

De 36 soorten Nederlandse breedvoetvliegen zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van paddenstoelen. Een aantal breedvoetvliegen ontwikkelt zich slechts in één soort paddenstoel, zoals de tonderzwambreedvoetvlieg.

Daarnaast kan de platte tonderzwam nog worden aangetast door een zwameter. Deze zwameter, Hypomyces chrysostomus, groeit eveneens aan de onderzijde van de platte tonderzwam en vormt daar een waaierachtig vruchtlichaam. In Friesland is deze soort nog niet aangetroffen.

Zie ook:

(c) Tiny Groustra

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Ganoderma lipsiense per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Ganoderma lipsiense
Nederlandse naam: Platte tonderzwam
Friese naam: Platte tonderswam
Aantal meldingen: 1260
Aantal kilometerhokken: 395
Eerste melding: 20-09-1951, , omgeving Lippenhuizen
Laatste melding: 10-03-2024, 193-589, Rinsumageest, Geastmer bosk
Zeldzaamheidsklasse (Frl): algemeen
In Fries basisregister: nee