Menu

Berkenweerschijnzwam (Inonotus obliquus)

(c) Marten Hunneman (1,2), Sjoerd Greydanus (3) & Frans Ozinga (4-6)

Niet altijd is even snel duidelijk, of je met een paddenstoel te maken hebt. In 2012 vonden Marten en Immie Hunneman een vreemde verschijning op een berkenboom in Donkerbroek (Ontwijk). Ze maakten hiervan een foto, maar konden deze zwarte korst niet thuisbrengen. Het leek alsof iemand met een gasbrander een zwarte plek op de berkenbast had gemaakt. Het zou een gezwel kunnen zijn, maar of die dan ook veroorzaakt zou worden door een schimmel (?). Surfend op internet kwamen ze op de site van de mycologe/fotografe Marjon van der Vegte eenzelfde soort foto tegen. Het bleek de berkenweerschijnzwam te zijn.

De berkenweerschijnzwam is een soort met twee stadia, een geslachtelijke vorm (teleomorf) en de ongeslachtelijke (anamorf). De zwarte knobbels van het anamorfe stadium vallen het meest op en worden ook het meest gemeld. In een later stadium, als de berk dood is, ontwikkelt zich de teleomorf, een bruine korst met buisjes, onder de bast, zodat de aanwezigheid nauwelijks opvalt. Pas als de bast loslaat, wordt het geslachtelijke stadium zichtbaar. Frans Ozinga heeft een paar keer gezien, dat als het anamorfe stadium aan de voorkant van de berk zit, de teleomorf aan de achterkant verschijnt.

De berkenweerschijnzwam wordt vooral aangetroffen in de bosgebieden in Zuidwest-Friesland.

(c) Marten en Immie Hunneman / Frans Ozinga

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Inonotus obliquus per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Inonotus obliquus
Nederlandse naam: Berkenweerschijnzwam
Friese naam: Bjirkewjerglânsswam
Aantal meldingen: 98
Aantal kilometerhokken: 63
Eerste melding: 10-11-1990, 207-611, Schiermonnikoog
Laatste melding: 15-11-2023, 211-557, Donkerbroek, Ontwijk
Zeldzaamheidsklasse (Frl): algemeen
In Fries basisregister: nee