Menu

Bepoederde rupsendoder (Isaria farinosa)

(c) Frans Ozinga (1-3) & Sjoerd Greydanus (4-5)

Op 13 januari 2022 inventariseerden Jan van der Heide, Tsjepke van der Honing en ik enkele SBB-bosjes bij Bornego/Luinjebert. Jan vond een pakketje van anderhalve bij twee en een halve centimeter, waar verschillende witte staafjes uitstaken. Het bleken de conidiëndragers van de bepoederde rupsendoder te zijn (foto 1-3).

En dan ben je natuurlijk nieuwsgierig naar de inhoud van dat pakketje. Nadat het doormidden gesneden was, werden de vragen niet gemakkelijk beantwoord. Hoogstwaarschijnlijk had een grote geïnfecteerde rups zich ingesponnen in een cocon en was de inhoud door de schimmel opgegeten, maar er zaten ook nog twee kleine larfjes in.

Entomoloog Wiebe Poppe vermoedt, dat de rups (vlak) voor de verpopping ook nog door een sluipwesp is lastig gevallen, die een paar eitjes op of in de rups heeft gelegd. Twee kleine rupsjes deden zich tegoed aan de inhoud van de cocon. Door al die acties van buitenaf, de infectie door de schimmel, de eitjes leggende sluipwesp en uiteindelijk mijn snijactie, komt er geen vlinder en komen er geen jonge sluipwespjes dit jaar.

(c) Frans Ozinga

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Isaria farinosa per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Isaria farinosa
Nederlandse naam: Bepoederde rupsendoder
Friese naam: Bepoeiere rûpemoardner
Aantal meldingen: 350
Aantal kilometerhokken: 163
Eerste melding: 16-10-1984, 211-563, Vindplaats niet bekend (conversie IKC)
Laatste melding: 09-11-2024, 211-565, Wijnjewoude, Het Oude Bos
Zeldzaamheidsklasse (Frl): algemeen
In Fries basisregister: nee