Menu

Spikkelsteelveldridderzwam (Melanoleuca verrucipes)

(c) Frans Ozinga

Het snoeiseizoen levert altijd veel dood hout op. Vaak wordt het hout versnipperd en bijeen op grote hopen verzameld. Het is een geluk, als de snipperhopen niet worden weggehaald. Schimmels hebben dan tijd genoeg om zich erin te vermeerderen. Het vochtigheidsgehalte in een snipperhoop kan lang hoog blijven, met als gevolg, dat zelfs in periode van relatieve droogte hier veel paddenstoelen zijn te vinden.

Op zoek naar de roodborsttapuit liep Frans Ozinga in Joure tegen een snipperhoop aan, waarvan een deel al vorig jaar was gestort. Hij vond hier een groot aantal, vaak aan snippers gebonden soorten, zoals de bleekbruine bekerzwam (Peziza repanda), de blauwplaatstropharia (Stropharia rugosoannulata) en de vroege leemhoed (Agrocybe praecox). Daartussen stonden een groot aantal witte, naar anijs geurende, vrij forse paddenstoelen met opvallend zwart bespikkelde stelen. Gelukkig hoeft mycologie niet altijd moeilijk te zijn, het ging hier duidelijk om de spikkelsteelveldridderzwam.

De spikkelsteelveldridderzwam is geen algemene soort in Friesland. Dit is de derde vondst. De opvallende soort is twee keer in het Fries-Drentse Wold aangetroffen, de eerste keer in 2004 en de tweede keer in 2008.

De spikkelsteelveldridderzwam is pas sinds 1986 in Nederland bekend. Eerst werd de soort vooral op humeuze grond en composthopen aangetroffen. In de loop der tijd is hij kennelijk overgestapt naar een nieuw substraat, de houtsnipppers, waarschijnlijk omdat ook houtsnippers gekenmerkt worden door optredende broei in combinatie met de houtige bestanddelen.

De fructificatie van de spikkelsteelveldridderzwam lijkt vooral bepaald te worden door de toestand van de snipperhoop. Hij is nu in april, juni en oktober gemeld, ofwel, hij lijkt het hele jaar door gevonden te kunnen worden.

(c) Sjoerd Greydanus

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Melanoleuca verrucipes per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Melanoleuca verrucipes
Nederlandse naam: Spikkelsteelveldridderzwam
Friese naam: Spikkelstâlfjildridderzwam
Aantal meldingen: 6
Aantal kilometerhokken: 6
Eerste melding: 07-06-2004, 215-551, Appelscha, Bultingerveld
Laatste melding: 08-08-2022, 182-581, Leeuwarden, Leeuwarder bos
Zeldzaamheidsklasse (Frl): zeldzaam
In Fries basisregister: nee