Menu

Grote stinkzwam (Phallus impudicus)

(c) Sjoerd Greydanus (1-4,8-9), Gosse Haga (5), Henk Dijkstra (6) & Frans Ozinga (7)

De grote stinkzwam wordt meestal het eerst herkend aan de geur. De doordringende geur kan tot meters ver van de paddenstoel reiken, en is onweerstaanbaar voor de aasvliegen, die de sporenmassa consumeren en zodoende voor de verspeiding zorgen. De grote stinkzwam begint als een zogenaamd duivelsei, en kan onder natte en vochtige omstandigheden binnen enkele uren uitgroeien tot de opvallende paddenstoel.

De grote stinkzwam komt vooral voor in een dikke strooisellaag. Hij is het meest bekend van loof- en naaldbossen, maar komt ook voor in plantsoenen en parken. Met dikke myceliumstrengen is de grote stinkzwam in de grond aan het substraat verbonden. Mogelijk zijn deze myceliumstrengen ook goed bestand tegen droogte. Als na een lange droogteperiode weer regen viel, is de grote stinkzwam vaak één van de eerste soorten die binnen een korte periode tevoorschijn komt.

De gesluierde dame is een variëteit van de grote stinkzwam (Phallus impudicus var. togatus). In 2020 is deze variëteit voor de eerste keer in Friesland door Frans Ozinga gezien (foto 7). Weliswaar was de voile van deze gesluierde dame al behoorlijk beschadigd en was ze niet meer op haar mooist, in vol ornaat is zij een indrukwekkende verschijining. Haar geur is nou niet je dat, maar zonder de aasgeur was ze niet ontdekt.

(c) Sjoerd Greydanus & Frans Ozinga

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Phallus impudicus per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Phallus impudicus
Nederlandse naam: Grote stinkzwam
Friese naam: Grutte stjonkswam
Aantal meldingen: 2058
Aantal kilometerhokken: 473
Eerste melding: 20-09-1958, 195-551, Vindplaats niet bekend (conversie IKC)
Laatste melding: 28-09-2024, 214-567, Bakkeveen, De Miumer
Zeldzaamheidsklasse (Frl): algemeen
In Fries basisregister: nee