Menu

Grote speldeprikzwam (Poronia punctata)

(c) Sjoerd Greydanus

De grote speldenprikzwam is een vrij zeldzame paddenstoel die voornamelijk op de mest van paarden voorkomt. Doordat in natuurontwikkelingsterreinen paarden worden ingezet voor de begrazing, kan de grote speldenprikzwam zich in Nederland handhaven. Ook in Friesland worden verschillende terreinen door paarden begraasd.

Tot 2008 was de grote speldenprikzwam in Friesland alleen bekend van de waddeneilanden. De eerste vondst stamt uit 1975 op Schiermonnikoog. Daarna volgen drie meldingen van Terschelling, namelijk in 1982, 1996 en 2008. Nu It Fryske Gea in zijn natuurterreinen paarden en runderen heeft ingezet voor de begrazing, heeft de grote speldenprikzwam vaste voet aan wal gezet. In het Mandefjild bij Bakkeveen komt de soort verspreid in het gebied voor, en verschijnt daar ook ieder jaar op de mest. Verder wordt de soort nu jaarlijks in de Delleburen gemeld.

De grote speldenprikzwam kent twee stadia, het zogenaamde imperfecte en perfecte stadium. In het perfect stadium zorgen de ascosporen voor de verspreiding (die via de speldenprikken vrijkomen), in het imperfect stadium conidiën, ongeslachtelijke sporen. In het laatste stadium ontbreken dan ook de zo kenmerkende speldenprikken.

(c) Sjoerd Greydanus

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Poronia punctata per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Poronia punctata
Nederlandse naam: Grote speldeprikzwam
Friese naam: Grutte spjeldepjukswam
Aantal meldingen: 66
Aantal kilometerhokken: 20
Eerste melding: 02-11-1975, 205-610, Schiermonnikoog
Laatste melding: 16-11-2023, 205-552, Oldeberkoop, de Hoorn
Zeldzaamheidsklasse (Frl): vrij zeldzaam
In Fries basisregister: Categorie 4 - Overige aandachtsoort