Schorsloos boomschijfje (Strossmayeria basitricha)

In 2023 werd tijdens de excursie in de Twijzelermieden een tak gevonden die gedeeltelijk was overdekt met een zwartachtig vilt waarop kleine, grijsachtige, enigszins gelatineus uitziende schijfjes groeiden.

In eerste instantie werd gedacht, dat het hier om een parasitair schijfzwammetje ging dat op oude, half vergane zwarte viltzwammen (Chaetosphaerella phaeostroma) groeide. Microscopisch vielen de zeer grote, ietwat gebogen sporen op, met een lengte van rond de 40 µm. Die combinatie, zo was de veronderstelling, zou het niet moeilijk maken om de soort in een boek over paddenstoelen die op andere paddenstoelen groeien, te vinden. En dat bleek tegen te vallen.

Het opvallende schijfje bleek sowieso spoorloos in boeken te zijn. Pas bij het doorbladeren van de Fungi of Temperate Europe viel een afbeelding op met een enkele schijfjes op een zwarte ondergrond. De bijbehorende omschrijving liet er geen enkele twijfel over bestaan, dat het om dezelfde soort ging.

Het zwarte vilt is het asexuele stadium van de soort, ook wel Pseudospiropes simplex genoemd. Dit stadium vormt geen sporen, maar grote, bruine, veelcellige conidia.

Het schorsloos boomschijfje is nog zeer zeldzaam in Nederland. Vermoedelijk komt de soort ook in Friesland wel vaker voor.

Een andere soort met zwartachtig vilt is:

• de zwarte viltzwam

Verspreidingskaart

Periodiciteit