Menu

Houtknotszwam (Xylaria polymorpha)

(c) Sjoerd Greydanus

De houtknotszwam groeit vaak in groepjes op vermolmde stronken. De vruchtlichamen ogen plomp en dik, en onderscheiden zich daarin van de vruchtlichamen van de veel slankere esdoornhoutsknotszwam (Xylaria longipes).

De houtknotszwam wordt vaak 'dodemansvinger' genoemd, maar deze benaming is oorspronkelijk niet voor deze paddenstoel bedoeld. Immers, de houtzwam groeit op hout, en komt niet uit de grond, zoals je wel van begraven, spokende mensen mag verwachten. In 'Kinderen der Duisternis' van A. van der Ploeg staat het als volgt:

.. zult ge vroeg of laat in kennis komen met de Dodemansduimen. Weet ge, vingers van ontaarde, maar gestorven kinderen, die bij hun leven hun ouders sloegen en nu elk najaar weer de ruwe, gekromde vingers boven de aarde brengen om vergeving af te smeken van hun euvele daden.
Er is van deze Cordyceps ophioglossoides (zwarte truffelknotszwam) … nog heel wat te vertellen.

De houtknotszwam heeft geen specifieke voorkeur voor een bepaalde loofhoutsoort. In Friesland is hij van verschillende soorten vermeld, en het meest van eik en beuk.

Zie ook:

(c) Sjoerd Greydanus

Verspreidingskaart


Periodiciteit

Het aantal meldingen van Xylaria polymorpha per decade (periode van tien dagen) vanaf 1980.

ID-kaart
Wetenschappelijke naam: Xylaria polymorpha
Nederlandse naam: Houtknotszwam
Friese naam: Houtgnodzeswam
Aantal meldingen: 490
Aantal kilometerhokken: 256
Eerste melding: 07-11-1953, , omgeving Beetsterzwaag
Laatste melding: 12-12-2023, 195-560, Tijnje, Tijnsterbos
Zeldzaamheidsklasse (Frl): algemeen
In Fries basisregister: nee