Soms heb je het geluk van toeval nodig. Omdat we moesten wachten op een werkgroeplid, begonnen we rond het nieuwe bezoekerscentrum te scharrelen. Normaliter zouden we waarschijnlijk niet naar de nieuw aangelegde tuintjes hebben gekeken. Gelukkig nu wel, want in enkele van de tuintjes stonden prachtig gele, oranje paddenstoelen. Ze hadden het uiterlijk van een wasplaat, maar verder was er geen enkele aanknopingspunt voor een naam.
Pas thuis onder de microscoop werd duidelijk, dat het om een breeksteeltje ging. De cystiden waren bolvormig en hadden op een smalle nek een rond kopje. Determinatie was daarna niet zo moeilijk meer. Het gouden breeksteeltje (Conocybe aurea) is het enige breeksteeltje dat in het jonge stadium zo'n opvallende kleur heeft (foto 1). Het gouden breeksteeltje is een vrij zeldzame soort, die nu voor de eerste keer in Friesland is gevonden.
Sowieso bleek het een gunstige periode voor breeksteeltjes te zijn, want behalve deze soort werden ook nog het tuinbreeksteeltje (Conocybe juniana) en het kaneelkleurig breeksteeltje (Conocybe tenera) gevonden. Ook het tuinbreeksteeltje was een nieuwe soort voor het Leeuwarder bos.
Na jarenlang inventariseren is wel gebleken, dat inktzwammen en franjehoeden zich in het Leeuwarder bos prima thuisvoelen. De kleine grasfranjehoed (Psathyrella prona) wordt regelmatig in het gras langs de paden aangetroffen (foto 2). De kleine grasfranjehoed is een zeer algemene soort, maar in Friesland wordt deze slechts weinig gemeld. In het Leeuwarder bos is deze soort een zevental keer in de maanden vanaf juni tot en met november gevonden.
In het Leeuwarder bos zijn de inktzwammen het meest voorkomende geslacht van paddenstoelen. En regelmatig blijken er weer nieuwe soorten in het bos op te duiken. Dit keer stond in het gras een groepje van tenger ogende inktzwammen. Ook het determineren van inktzwammen is vaak microscopiewerk, en zelfs dan blijkt het lastig. De spitscellige donsinktzwam (Coprinellus impatiens) kenmerkt zich door spits uitlopende cellen in de hoed, in combinatie met de grootte van de sporen (foto 3).
De tweede, voor het Leeuwarder bos nieuwe inktzwam groeide op een bult hooi op de parkeerplaats aan de Havanklaan. Het was een kleine, witte inktzwam, met een fijnbepoederde hoedje. Het is altijd een kunst om zo'n kleine inktzwam thuis te krijgen, voordat het helemaal is verwelkt. Gelukkig lukte het dit keer, zodat na wat microscopisch onderzoek de naam kon worden vastgesteld: de korrelige inktzwam (Coprinopsis patouillardii) (foto 4). De korrelige inktzwam is een soort die in Friesland weinig wordt gemeld. Vermoedelijk komt deze soort vaak voor waar er hooibulten liggen, maar, omdat hooibulten ook gauw weer worden opgeruimd, blijven ze het aan het oog onttrokken.
Op de parkeerplaats lag bovendien nog een houtsnipperhoop. Op de hele bult verspreid groeiden in alle stadia de geaderde leemhoed (Agrocybe rivulosa) (foto 5). De geaderde leemhoed is een forse, gele paddenstoel die gemakkelijk aan de adervormig geplooide hoed te herkennen is. De soort komt vooral voor op houtsnippers. Het is in Nederland een vrij algemene paddenstoel, maar omdat houtsnippers tegenwoordig worden opgestookt, is het een soort die zijn biotoop langzamerhand is kwijtgeraakt.
Ondertussen zijn het hooi en de houtsnippers opgeruimd, en zal het wel weer even duren, voordat beide soorten in het Leeuwarder bos gevonden worden. En is dat ook niet de levensles van de paddenstoel: alles is slechts tijdelijk en vergankelijk.
Enkele waargenomen soorten...
| Statistiek | |
|---|---|
| Kilometerhok: | 182-581 |
| Aantal soorten: | 40 |
| Nieuw voor kilometerhok: | 10 |
| Nieuw voor Leeuwarder bos: | 8 |
