Menu

15 januari 2022 - Op het spoor van een verborgen trilzwam

(c) Sjoerd Greydanus (1, 3-5) & Bregtje Miedema (2)

Op een kille zaterdagochtend hadden zich een achttal leden van de werkgroep verzameld voor de eerste excursie in 2022. De excursie begon langs de ijsbaan, maar op het modderige pad was niets te vinden. Tussen het riet stonden alleen een paar gewone donsvoetjes ((Tubaria furfuracea). Aan het einde werd het pad begrensd door bosschages, al bijna overwoekerd door braam. Ondanks de doornen werd hier toch gezocht, en kwamen de eerste interessante paddenstoelen tevoorschijn.

Op een takje stonden enkele dofpaarse wolschijfjes (Lachnella alboviolascens) gegroepeerd (foto 1). Deze soort behoort tot de cyphelloïde plaatjeszwammen. Deze plaatjeszwammen lijken qua uiterlijk meer op ascomyceten. Het dofpaars wolschijfje is weliswaar een algemene paddenstoel, maar omdat hij voornamelijk in de eerste maanden van het jaar groeit, wordt hij relatief weinig opgemerkt.

Een andere tak van de braam was door de berijpte schorszwam (Peniophora lycii) overdekt. Omdat korstzwammen eigenlijk altijd gecontroleerd moeten worden, was ook deze tak meegenomen. Onder de microscoop ontdekte Bregtje Miedema kleine, geleiachtige schijfjes op de berijpte schorszwam. Het bleek de schorszwamtrilzwam (Tremella versicolor) te zijn (foto 2). Het was de eerste vondst van Friesland.

Pas aan het einde van de excursie in het bosgedeelte leverde de excursie meer soorten op. Toch bleef het kleine spul overheersen. Eén daarvan was het kortharig franjekelkje (Lachnum brevipilosum) (foto 3). Het kortharig franjekelkje onderscheidt zich door de relatief korte randharen. Verder is het een soort die op den duur roodachtig verkleurt.

Dat in de wintermaanden veel soorten er ongewoon uitzien, bleek ook uit de vondst van de gewone wimperzwam (Scutellinia scutellata) (foto 4). Normaliter is deze soort altijd prachtig rood, maar in het groepje dat nu gevonden werd, bevonden zich een groot aantal witte exemplaren. Kennelijk was de kleurstof in deze exemplaren niet aanwezig, waardoor ze het uiterlijk van een albino hadden.

De vochtige omstandigheden zijn ideaal voor slijmzwammen. Vaak zijn deze in spleten van vermolmd hout te vinden. Tijdens deze excursie werd voor de tweede keer het groot langdraadwatje (Hemitrichia calyculata) gevonden (foto 5). Ook de eerste keer werd deze soort in de wintermaanden in het Leeuwarder bos gezien. Dat bewijst maar weer eens, dat je voor een goede inventarisatie het hele jaar door op zoek naar paddenstoelen moet gaan.

Enkele waargenomen soorten...

Statistiek
Kilometerhok: 181-581
Aantal soorten: 25
Nieuw voor kilometerhok: 2
Nieuw voor Leeuwarder bos: 1