Menu

11 oktober 2025 - Flietsterbosk (Witmarsum)

(c) Sjoerd Greydanus

Na zeven maanden van droogte en hitte waren de omstandigheden voor paddenstoelen eindelijk weer goed genoeg om een excursie te houden. Twaalf leden kwamen na zo'n lange stilstand dan ook enthousiast naar het Flietsterbosk aan de rand van Witmarsum. Precies tien jaar geleden had de werkgroep dit gebied ook bezocht, en een ieder was toen onder de indruk van het grote aantal prachtige soorten (65). Het Flietsterbosk is in beheer van Natuurmonumenten en heeft een mooie gevarieerdee begroeiing van loofbomen en struiken, zoals beuken, eiken, populieren en meidoorn.

Het bos wordt bovendien nog door een schelpenfietspad doorsneden. Langs dit fietspad vonden we direct een fraai, geringde soort, namelijk het geringd breeksteeltje (Pholiotina arrhenii) (foto 1). Ondermeer deze ring onderscheidt het geslacht Pholiotina van de andere groep van breeksteeltjes, het geslacht Conocybe. Om breeksteeltjes op naam te brengen is de microscoop nodig. In Friesland is het gering breeksteeltje een vrij zeldzame soort, met tot nu toe slechts een twintigtal vindplaatsen.

Een paar meter verderop zagen we een groot aantal stronken die met een witte massa waren overdekt. Van dichtbij, en nog duidelijker met een loep, zien deze korsten er als een soort honingraat uit. De witte tot grijze kleur geven deze raten een glasachtig uiterlijk. Ook de glazige buisjeszwam (Physisporinus vitreus) is in Friesland een vrij zeldzame paddenstoel (foto 2). Deze zwam heeft in het Flietsterbosk een vaste woonplaats gevonden, want ook in 2015 stond deze soort op de lijst.

Dat geldt ook voor de beukwortelzwam (Xerula radicata) (foto 3). Deze soort kan jaarlijks langs de beukenlaan aangetroffen worden. Met zijn lange steel en glimmende lcihtbruine hoed is deze paddenstoel een fraaie verschijning. Sinds 2000 is het aantal meldingen van de beukwortelzwam licht toegenomen.

De groene glibberzwam (Leotia lubrica) lijkt sinds kort een soort te zijn die jaarlijks tijdens één van de excursies wordt aangetroffen (foto 4). Dit is ooit anders geweest. Voor de eeuwwisseling was de groene glibberzwam een zeldzame soort. Alleen in 1993 werd deze paddenstoel op een excursie gezien. Na de eeuwwisseling waren de vondsten tijdens excursies wisselend, alleen in 2000, 2004, 2012, 2015 en 2016. Daarna pas weer in november 2023, de excursie in Heeg. In 2024 mochten twee excursies zich verheugen in deze altijd fraaie paddenstoel.

Natuurlijk ontbraken hout- en korstzwammen niet tijdens de excursie. De fraaiste was zondermeer de gele stekelkorstzwam (Mycoacia uda) (foto 5). Met de loep is te zien, dat het heldergele vruchtlichaam is opgebouwd uit tere stekels. Een andere kleurrijke schimmel was het groen viltmatje. Het groen viltmatje staat in geen enkel boek vermeld, omdat dit viltmatje het imperfect (ongeslachtelijk) stadium is van het van rossige kussentjeszwam (Hhypocrea rufa). Via internet was de Nederlandse naam van de soort gelukkig wel te vinden (foto 6).

De excursie eindigde langs de enigszins verruigd ogende populierenlaan, met brandnetels en strooiselhopen. Hier werden twee soorten die voor het merendeel van de deelnemers onbekend waren. En het was een geluk, dat beide soorten niet ver van elkaar stonden. Zowel de spitsschubbige parasolzwam (Lepiota aspera) (foto 7) als de vleeskleurige zalmplaat (Clitopilus geminus) (foto 8) houden van voedselrijke plekken.

Met nieuwe soorten voor de deelnemers en bovendien dertien nieuwe soorten voor het Flietsterbosk is deze eerste excursie een goed begin van het najaar van 2025.

Enkele waargenomen soorten...

Statistiek
Peildatum: 11 oktober 2025
Kilometerhok: 160-567 / 161-567
Aantal deelnemers: 12
Aantal soorten excursie: 29 / 17
Nieuw voor kilometerhok: 6 / 13
Totaal kilometerhok: 197 / 43