Menu

21 oktober 2023 - Eendenkooi (Ternaard)

(c) Sjoerd Greydanus

Door hun ongerept karakter zijn eendenkooien een uitermate geschikt biotoop voor paddenstoelen. Omdat eendenkooien in bezit zijn van particulieren en natuurorganisaties, worden eendenkooien zeer weinig bezocht. Ook bij Ternaard ligt een eendenkooi in particulier bezit. Voor een inventarisatie van paddenstoelen had Betty Kooistra met dhr. Kloosterman toegang tot deze kooi geregeld. De inventarisatie was bij voorbaat een succes, omdat in het betreffende kilometerhok 192-600 nog slechts één soort bekend was.

Nog voordat de eendenkooi zelf werd betreden, werden in de bosschages rondom de eendenkooi al een groot aantal soorten gezien. Opvallend waren een paar zeer forse exemplaren van de witte kluifzwam (Helvella crispa) (foto 1). De witte kluifzwam is een algemene soort, en de indruk bestaat, dat 2023 een zeer goed jaar voor deze fraaie paddenstoel is. Hij wordt in Friesland zeer veel en vaak in groten getale gezien.

In de eendenkooi kon de werkgroep het smalle pad rondom de vangkooi en -pijpen op paddenstoelen inventariseren. Door de vele regen was het pad zeer glibberig geworden, waardoor het langs de sloot zelfs een avontuurlijke wandeling werd. Rondom de vangpijpen was de eendenkooi dicht beplant met allerlei soort loofbomen. Het vele dode hout leverde de meeste soorten op. De kogelhoutskoolzwam (Daldinia concentrica) komt vooral op dode stammen en stronken van es voor (foto 2). De vruchtlichamen kunnen zeer fors worden. Naarmate ze ouder worden, verkruimelen ze langzamerhand in een houtskoolachtige toestand.

Op es groeide ook nog de vlakke essenkogelzwam (Hypoxylon petriniae). Daarnaast waren ook korstzwammen rijkelijk op het dode hout vertegenwoordigd, zoals bijvoorbeeld het muizentandkorstje (Hyphodontia gossypina), de gele stekelkorstzwam (Mycoacia uda) en het grauwgeel dwergkorstje (Brevicellicium olivascens).

Bijna aan het einde van de rondwandeling groeiden op een vermolmde stronk een paar fraaie, intens geel gekleurde hertenzwammen. De gele aderhertenzwam (Pluteus chrysophaeus) is in Friesland een zeldzaamheid (foto 3 en 4). Ook deze soort komt voornamelijk op dood essenhout voor. De gele aderhertenzwam heeft de goudgele hertenzwam (Pluteus leoninus) als dubbelganger. De gele aderhertenzwam onderscheidt zich van deze soort ondermeer door het ontbreken van gele tinten in de steel en microscopisch door de bol- en peervormige elementen in de hoedhuid.

Daarna ging de excursie weer verder in de rommelbosjes rondom de eendenkooi. Het was ook duidelijk, dat hier dood hout naar toe was gebracht, want op een paar stammen werden een paar zeer donkerblauw getinte kaaszwammen gevonden. De blauwe kaaszwam (Postia caesia) komt alleen maar voor op dood naaldhout (foto 5). De vaalblauwe kaaszwam (Postia caesia) is wel een loofhoutsoort, maar deze is veel minder blauw gekleurd. Vaak ontstaat bij deze soort de blauwe kleur pas na beschadiging.

De opaalvaalhoed (Hebeloma velutipes) is een zeer algemene vaalhoed (foto 6). De opaalvaalhoed behoort tot de groep van vaalhoeden met een sterke radijsgeur. Het is een relatief slanke soort die microscopisch aan de lange, relatief smalle cheilocystiden is te herkennen.

Als laatste soort werd onder bramenstruiken nog de vuurmelkzwam (Lactarius pyrogalus) gezien (foto 7). De vuurmelkzwam groeit specifiek bij hazelaar. Voor 2010 was deze soort een zeldzaamheid, maar het laatste decennium is een erg algemene soort geworden.

De excursie leverde uiteindelijk een vijftigtal soorten op.

Enkele waargenomen soorten...

Statistiek
Peildatum: 21 oktober 2023
Kilometerhok: 192-600
Aantal deelnemers: 8
Aantal soorten excursie: 47
Nieuw voor kilometerhok: 47
Totaal kilometerhok: 48